Mondzorg, HIV-afdeling en aftellen naar Bali!

Hoi allemaal

Weer een update vanuit het leuke Surabaya! In dit reisverslag vertel ik jullie weer alle activiteiten van de afgelopen dagen.

Vorige week zijn we op woensdagochtend naar de neurochirurgische afdeling geweest in het Soetomo Hospital. Daar aangekomen vertelde Ibu Ira, een verpleegkundige dat we op deze dag mondzorg gaan verlenen bij de patiënten. Het leek eigenlijk meer dat ze ons deze opdracht gaf, zo van ga maar doen! Dit was voor ons wel even schrikken, aangezien wij nog op geen een afdeling iets in de praktijk hebben gedaan. Elke dag krijgen we een rondleiding en wat informatie maar echt verpleegkundige handelingen zelf uitvoeren is nog niet voor gekomen. Dit was is wat anders en ik vond het maar spannend, alle patiënten lagen zo ziek in bed en konden zelf maar weinig. Wel was het natuurlijk erg leuk om eens wat in de praktijk te mogen doen!
Ibu Ira pakte alle spullen en deed eerst bij een patiënt voor hoe hier de mondhygiëne wordt uitgevoerd. Ze maken gebruik van steriel verpakte kommetjes met 2 pincetten en een aantal wattenbolletjes erin. De wattenbolletjes werden nat gemaakt met een betadine- oplossing speciaal voor de mond en andere watjes met Nacl. Eén pincet werd gebruikt om de mond mee te reinigen en de andere pincet om een schoon watje te pakken en over te nemen met de 'vuile pincet'. 
Ze maakte alleen maar de buitenkant van de tanden en de lippen schoon van de patiënt. De eerste patiënt was een jonge meneer die een grote hoofdwond had opgelopen door een scooterongeluk. Uit de wond stak een wonddrain, waar bloed en wondvocht uit liep. Meneer had ook een sonde, katheter en zuurstofmasker.
Toen wij aangaven dat het niet hygiënisch is om de binnenkant van de mond en tong niet te verzorgen, gaf ze aan dat het hulpmiddel daarvoor er niet was. Toen wij zeiden over het gebruik van natte gaasjes, deed ze dit uiteindelijk gebruiken.

Daarna mochten wij bij een andere patiënt zelf de mondzorg verlenen. Deze meneer had ook een tracheacanule(slangetje in de hals) en werd hierdoor beademd. Dhr. had ook een ongeluk doormaakt en zat met zijn been aan een tractie om te voorkomen dat de fractuur in het been nog verder verschuift. Het was heel apart om zijn mond te verzorgen, met name omdat we niet de taal spreken en alleen maar goedemorgen in het Indonesisch konden zeggen, deze patiënt reageerde niet terug.

Er lagen op de afdeling best wel trieste patiënten.
Een jong ventje van 16 jaar lag met beide armen vast gebonden in bed. Zijn ene arm lag heel hoog en andere arm laag, het zag eruit als een vervelende houding.
 Zijn moeder stond naast hem. De jongen had een grote wond op zijn hoofd en heeft een groot ongeluk meegemaakt waardoor hij psychisch erg in de war en onrustig was geraakt. Tijdens een rit naar zijn school stond hij met een aantal andere kinderen achterop een wagen. De chauffeur reed erg hard en ongecontroleerd waardoor de wagen tijdens de rit is omgevallen. Er zijn een aantal kindjes verwond en een is er zelfs overleden. De moeder van het ventje vertelde dit met tranen in haar ogen, het was zo zielig.

Wij als studenten hadden het erg met de moeder en het kind te doen. We vonden zijn houding in bed er niet comfortabel uitzien en vertelden dit tegen de verpleegkundige. We mochten het van haar veranderen, wat we ook meteen deden. Het werd toen meteen duidelijk waarom de jongen met zijn armen op deze manier was gefixeerd. 
Toen wij zijn armen los maakten begon hij erg onrustig te bewegen. Hij kneep Carola heel hard in haar hand en arm en krauwde zelfs. Dat was echt schrikken en niet normaal.
 Ook greep hij naar zijn katheter toen wij zijn armen in een comfortabele houding hadden gelegd. Gauw legden we de armen weer terug op de oude stand en zagen dat het niet anders kon dan dit. Het was echt heel heftig, deze jongen kon niks aan dit gedrag doen.
 Daarna gingen we meekijken bij de wondzorg voor een oude meneer. Zijn vrouw deed echt alles voor haar man, zoals deze meneer verschonen. De meneer had een hele diepe decubituswond (doorligwond) op zijn bil.
Hier is het heel normaal dat familie van een patiënt er altijd bij blijft en ook bijna alles voor de patiënt doet. Dit hoort bij hun cultuur en is mooi om te zien.

In de middag hebben we weer een les bahasa gevolgd, ik vind het maar een lastige taal om te leren. Na deze les ben ik gaan sporten.

Donderdagochtend zijn we naar het Airlangga University hospital geweest, het ziekenhuis van onze universiteit. Carola, Yvonne en ik mochten meekijken bij een voorlichting aan zwangeren vrouwen over het geven van borstvoeding. De presentatie werd gegeven door een verloskundige van de afdeling in het Bahasa, gelukkig kon een studente het voor ons vertalen in het Engels.
 De presentatie was van goede kwaliteit. Er werd verteld wat borstvoeding is, hoe het wordt geproduceerd, wat de voordelen zijn en hoe de moeder dit toe kan passen bij de baby.
 Na deze voorlichting hebben we overlegd hoe we deze voorlichting ook in het Soetomo hospital zouden kunnen gaan toepassen. Het probleem is dat de verpleegkundigen het wel willen, alleen het ziekenhuis onder dwang staat van de overheid. Zij hebben een soort contract met de formulafabriek, dus het is voor ons niet mogelijk dit te kunnen veranderen.

In de middag hebben we ons weekend naar Yogyakarta geboekt. Over 3 weken, gaan we van 24 t/m 26 April genieten in Midden-Java. We gaan heen en terug met de trein, de reis er naar toe is 5 uur. We gaan op zaterdag een paleis en de stad bezoeken. Op zondag gaan we de grootste Boeddhistische tempel van de wereld, de Borubudur bezoeken.

In de avond zijn we gaan stappen in Fourplay,een leuke club. Yogi had kaartjes voor ons geregeld. Voor 100.000 roepia (6 euro), konden we onbeperkt drankjes halen aan de bar! Het was helaas geen wit wijntje, we konden alleen kiezen uit wodka, whiskey, bacardi en andere sterke dranken. Gelukkig mixte ze dit met cola of sprite, wat nog best lekker was ook! Er was live muziek aan het zingen en we konden verzoekjes doen, heel leuk! Het was een hele gezellige avond!
Jasper stuurde deze avondeen berichtje dat zijn ticket naar Bali is geboekt! Op 13 Mei gaan we elkaar zien op het eiland, ik kijk er enorm naar uit!
Voor Jasper is het een vakantie, hij is nu druk met werken in Australië. Gelukkig heeft hij het daar ook erg naar zijn zin.

De volgende ochtend, op vrijdag was even een tegenvaller want om half 6 de wekker al af, terwijl ik er om half 3 pas in lag. Ibu Pur (de decaan) nam ons mee naar het Soetomo ziekenhuis, dit konden we niet afzeggen natuurlijk. Toen we aan het wachten waren in de lobby zaten we daar met onze slaperige koppies. We werden er helemaal melig van en ik kon maar niet stoppen met lachen, gelukkig was dat gauw weg toen we Ibu Pur ontmoette in het ziekenhuis. We deden ons allemaal op ons best voor, alsof we heerlijk hadden geslapen.

De afdeling die we deze ochtend hadden bezocht was de HIV-afdeling. Het was wel erg interessant. Hier liggen allemaal patiënten met HIV, in een ver stadium. Er lagen veel jonge patiënten en de meeste wel terminaal. Het was vandaag voor het eerst dat de verpleegkundige de patiënten voorbereidde op onze komst, erg goed. Bij iedere patiënt lege hij uit wat wij kwamen doen. Met name bij deze patiënten is dat van belang, om de vertrouwen te waarborgen.
Mannen en vrouwen lagen apart. De ziekte HIV is heel heftig, patiënten moeten levenslang medicatie slikken. Soms is het al best laat eer dat ze erachter komen dat een patiënt HIV positief is, dan is de kans op overlijden groot.
Er lag een jonge vrouw in een bed, haar man zat naast haar. De verpleegkundige vertelde dat zowel de man als vrouw getest zijn op HIV. De vrouw heeft HIV en beide weten hiervan. De man heeft geen HIV, maar dat weten ze beide nog niet. De verpleegkundige zei dat ze dit expres nog even niet vertellen, om de man bij zijn vrouw te houden. Volgende week gaan ze het vertellen tegen het stel dat de man niet ziek is, met extra psychische hulp erbij. Wel apart natuurlijk dat die vrouw HIV heeft en die man niet…
HIV is hier echt een stigma, veel patiënten worden door hun familie en vrienden verlaten omdat ze hem of haar als een stuk vuil zien met deze ziekte. Een groot deel van de patiënten is dus eenzaam.

Tijdens de rondleiding liepen we langs een bed waar een verpleegkundige een patiënt aan het reanimeren was. Dit was voor mij de allereerste keer dat ik een reanimatie zag, in Nederland heb ik dit nog nooit eerder gezien. Wel weet ik zoals ik het heb geleerd dat wij het heel anders doen! Het was wel heel zielig om te zien, naast de patiënt zat zijn vrouw vol met tranen toe te kijken op de reanimatie. Een verpleegkundige deed de reanimatie uitvoeren en verder stond er een groepje rondom het bed, heel rustig alsof er niks aan de hand was zeg maar. Uiteindelijk stopten ze en zag je de meneer dood in zijn bed liggen, zonder enig leven. Het was enorm zielig en heftig voor ons om dit te zien gebeuren.
De verpleegkundige die ons rond leidde vertelde er niks over en keek niet op of om. Later tijdens de bespreking hebben we er nog wel even over gepraat dat wij het wel heftig vonden als onervaren nursers.

Gelukkig waren we bijtijds klaar. Ik had geen zin om heel de dag in mijn bed te hangen, dus ik ben de rest van de dag lekker aan het zwembad gaan liggen om een dutje te doen. Verder deze dag hebben we rustig aan gedaan.

Afgelopen weekend is ook rustig verlopen.

Op zaterdagochtend ben ik met Carola voor ons project op pad gegaan, we zijn naar het ziekenhuis gegaan en hebben een voorlichtingsbijeenkomst over borstvoeding bijgewoond. Deze ochtend werd georganiseerd vanuit de Breastfeeding organisation of Indonesia.
In de middag zijn we gaan shoppen in de Galaxy Mall. Aan het einde van de dag hebben we wat boodschappen gedaan, eten gemaakt en uiteindelijk op de bank geploft met een filmpje.

Zondagochtend ben ik al vroeg gaan sporten en daarna een tijdje gaan zonnen aan het zwembad. In de middag heb ik wat huiswerk gemaakt en ook heb ik geskyped met oma Beuman, pap en mam. Oma zat met een dikke trui aan, in Nederland stormt het flink. Ik zat in een zomers hemdje achter me laptop, wat bof ik toch!

De zomertijd is weer in gegaan, wel lekker een uurtje minder tijdsverschil nu!

Gisteren waren we een dag vrij om aan ons project te werken.
In de avond nam de manager van ons appartement waar we in verblijven ons mee uiteten! Nina, onze tweede moeder die ons overal bij helpt ging ook gezellig mee samen met haar man en nog een collega. 

Nina en haar collega gingen met de scooter en ik mocht achterop! Halverwege vroeg ze of ik wilde rijden, dus ik dacht waarom niet! Het was erg leuk om weer is op een scooter te rijden. Ik kan me eigen nu goed voorstellen waarom er zoveel mensen scooter rijden. Het is verkoelend door een klein windje en ook kun je bij drukke files overal langs scheuren. Het is een stuk sneller dan dat je in de auto zit. 

We gingen uiteten op een bekende plein vol restaurantjes, genaamd foodfestival. Het was een erg gezellige avond. Ook kregen we een grote kokosnoot om uit te drinken.

Vandaag bestond onze dag helaas uit veel wachten. Door een miscommunicatie zaten we heel lang te wachten op onze afspraak met een verpleegkundige. We zouden naar het ziekenhuis gaan, alleen was zij hier niet van op de hoogte.
Gelukkig konden we ondertussen met een leraar overleggen over ons project en is er wat meer duidelijkheid ontstaan. We gaan ons project niet meer in het ziekenhuis uitvoeren maar in de Puskesmas, dit zijn community health clinics, klinieken wat betaald wordt vanuit de overheid. Omdat pas bevallen vrouwen, na hun bevalling thuis vaak naar flesvoeding grijpen uit gemak is het geven van voorlichting hier erg van belang. Ik hoop dat we gauw een kijkje kunnen gaan nemen in een kliniek.
Na onze afspraak hebben we gelukkig nog wat gedaan. We hebben meegekeken bij een assessment van een student in het ziekenhuis. Zij moest een assessment (praktijkexamen) afleggen bij een patiënt en werd ondertussen getoetst door een verpleegkundige en leraar. Dit gaat heel anders vergeleken met onze assessments in Nederland. De student staat bij de patiënt en ondertussen staan er 10 medestudenten van de studenten erop te kijken, samen met een verpleegkundige, leraar van school en familieleden van de patiënt.
Dat de studente nog kon functioneren, vond ik erg knap. De leraar lette helemaal niet op en had meer aandacht voor zijn telefoon. Ondertussen deed de student heel erg haar best, ze moest het ontslag regelen van de patiënt met TBC, wat bestond uit voorlichting geven voor de thuissituatie. Gelukkig had ze haar examen wel gehaald, dat had de leraar tussen zijn telefoongesprekken nog kunnen vertellen. Wij vonden het zo onaardig dat een leraar geen tijd maakt om aandachtig te luisteren, maar hier zijn ze denk ik niet anders gewend.

Ondertussen werken we dus hard aan het project en kijk ik uit naar onze leuke trip. Aanstaande donderdagavond vliegen wij met z’n 6e naar Bali!!!! We verblijven eerst op Kuta en daarna een aantal nachten op Sanur. Dat wordt hopelijk lekker genieten op het strand.
Ook gaan we een dagje naar Ubud, dit is een leuke stad dat bekend staat om de typische Balinese cultuur en de mooie rijstvelden. ook is daar de Monkeyforest te vinden waar we apen gaan spotten.


Over onze avonturen op Bali vertel ik jullie volgende week alles!

Bedankt voor het lezen!!

Liefs,

Lisa